Eind vorig jaar werd in het kader van de tentoonstelling ‘De IJssel, de mooiste rivier van Nederland’ in Streekmuseum De Roode Tooren te Doesburg, door dr. Kim Cohen een lezing gehouden over het ontstaan van het IJsseldal en de IJssel. De zaal puilde uit en velen moesten helaas worden teleurgesteld. Dr. Kim Cohen is bereid gevonden om zijn lezing nog een keer te houden en wel op donderdag 1 maart.
Het middeleeuwse stadje Doesburg ontstond op een heuveltje aan de samenvloeiing van Oude IJssel en Gelderse IJssel. Van die twee rivieren, is de Gelderse IJssel de aanzienlijk grotere, maar vooral ook de veel jongere. Wat Oude IJssel en Gelderse IJssel gemeen hebben is dat ze dalen gebruiken die ze erfden uit de IJstijd.
Tot in de Romeinse tijd stroomde langs het heuveltje slechts eenzaam het kleine riviertje de Oude IJssel. Door sommigen is wel gedacht dat het riviertje er rechtsaf sloeg en verder stroomde richting Zutphen. Anderen vermoedden juist dat de Oude IJssel linksaf verder liep, en richting Arnhem afwaterde. Als uitgangspunten heeft dat zwaar doorgewogen in ideeën over het ontstaan van de Gelderse IJssel in of na de Romeinse Tijd, al dan niet geholpen door de werken van de Romeinse generaal Drusus, die onze streken tussen 12 en 9 v. Chr. visiteerde.
Een kleine tien jaar geleden kwam uit onderzoek van geologische en rivierkundige aard naar voren, dat de Gelderse IJssel toch echt pas in de Middeleeuwen ontstond. Het is duidelijk dat dat meer met overstromings- en sedimentatiegeschiedenis van de Rijndelta te doen heeft gehad, dan met ingrepen door Romeinen.
Overstromingen van de Rijn in het Gelderse zuiden van het IJsselgebied, blijken vanaf 500 na Chr. steeds vaker te zijn voorgekomen, de omgeving van Doesburg steeds hoger onder water zetten, waarbij op zeker moment een deel van het water noordwaarts richting Deventer ging afvloeien. Echt grote overstromingen vonden plaats rond 690 en 785 na Chr.
Die waren doorslaggevend voor het uitgroeien van de overstromingsroute tot blijvend pad van een nieuwe rivier: de Gelderse IJssel. Die doorbraak mag voor Doesburg en de Oude IJssel (en als we het er toch over hebben: ook voor Zutphen en de Berkel) een ommekeer genoemd worden.
De lezing donderdag 1 maart begint om 20.00 uur. De zaal gaat om 19.00 uur open. Leden van Stad en Ambt Doesborgh mogen gratis naar binnen. Niet-leden betalen 5 euro.
Deze site wordt mede mogelijk gemaakt door de ‘Vrienden van DoesburgDirect.nl’. Dat zijn: Xycleservice, PlusFitDoesburg, Rootz, CarConcept, Delikasa, Restaurant De Liefde, Hillenaar Optiek, Gasthuiskerk Doesburg, Edelsmederij Tobias , Brasserie Het Zesde Zintuig, Partyboerderij De IJsselhoeve en Binkies , MKB Tele.com, Etos Doesburg en BBS.